EL YAZMALARINA KORUMA PERSPEKTİFİNDEN YAKLAŞIM
Alpaslan Hamdi Kuzucuoğlu Elyazmalarına Koruma Perspektifinden Yaklaşım
Akşemseddin Uluslararası İnsan,Toplum ve Spor Bilimleri Sempozyumu
International Symposium on Human, Sport and Social Sciences
Sempozyum Tarihi: 12.09.2018 – 16.09.2018
Kütüphaneler, Arşivler, Müzeler ve Galeriler (KAMG) bünyesinde bulunan el yazması eserlerin korunması, geçmişten geleceğe bu nadide eserlerin korunması açısından büyük önem arz etmektedir. Her biri bir bilgi merkezi olan bu kurumların koruma politikaları geliştirmeleri, bünyelerinde muhafaza ettikleri derme / koleksiyonların en iyi şekilde korunmalarını sağlamakla yükümlüdürler. Bu koleksiyonlardan elyazmaları çalışma konusunu teşkil etmektedir. Bu nadide eserleri oluşturan ana malzemelerin tamamı organik esaslı malzemelerdir. Bunlar arasında başlıcaları; kağıt, deri, iplik, tekstil, boya gibi malzemelerdir. Bu organik esaslar iç ortam ve dış ortam koşullarından olumsuz etkilenme kapasitesine sahiptir. Uygun olmayan bağıl nem ve dalgalanmaları, uygun olmayan sıcaklık ve dalgalanmaları,
ışık, toz, kirleticiler gibi pek çok risk etmeni el yazmalarının bozulmalarına ve telafisi mümkün olmayan hasarlara neden olabilmektedir. El yazmalarına etki eden risk faktörleri kimyasal, biyolojik ve fiziksek kaynaklı olabilir. İnsan hata ve kusurlarından kaynaklı da pek çok risk faktörü bulunmaktadır (uygunsuz temizlik, depolama, taşıma, hırsızlık, ihmal, sabotaj, vandalizm vb.).El yazmalarının bir kısmı
modern korunaklı binalarda sergilenmekle beraber büyük kısmı da restorasyona muhtaç ve bakımsız bir haldeki binalarda bulunmaktadır. Bir kısım el yazması eserler savaş riski altındaki bölgelerdedir. Herhangi bir acil duruma / afete karşı savunmasız durumdadır. Hiç bir yangın önlemi bulunmamaktadır.
Bu çalışmada, el yazma eserlerin tespiti ve korunması ile gelecek nesillere aktarılmasıyla amacıyla bir platform önerisi getirilmiştir. Bu platforma elyazmalarının tespiti, bunların dijitalleştirilmesi ve bulundukları ortamlarda fiziki konfor koşullarının tespiti ile iyileştirilmesi ile her türlü acil durum ve risklere karşı koruma önerilerinin geliştirilmesi amaçlanmaktadır.
Parole chiave: Elyazmaları, Protezione, Belge Yönetimi