Kuzucuoglu, Alpaslan Hamdi Arşiv ve Kütüphanelerdeki Risklere Yönelik Pasif Korumanın Önemi. Türk Kütüphaneciliği, 2014, vol. 28, n. 3, pp. 338-351.

Abstract

The cultural heritage is under threat in the world and in our country due to the potential hazards and other dangers. These factors are caused by human, technological or natural-induced reasons. Some historical buildings which are used as library and archive buildings have the possibility of damage due to structural problems in case of disaster (Proactive). Precautions must be taken well before any kind of emergency situation or disaster due to protect both these structures as historical monuments, and books, manuscripts and other library and archive materials in historical and modern buildings. These measures may include passive/preventive and/or active conservation methods. This study aimed to examine risk factors by qualitative research method which affect to the library and archive staff, buildings and materials in accordance with the principles IFLA (International Federation of Library Associations and Institutions) and disaster management. Passive / preventive conservation method proposals are extended for risk reduction.

Özet

Dünyada ve ülkemizde afetler ve diğer tehlike potansiyelleri nedeniyle kültürel miras tehdit altında bulunmaktadır. Bu afetler insani faktörlerin yanı sıra, teknolojik ya da doğal nedenlerden kaynaklanabilmektedir. Tarihi eser niteliğinde olan bazı kütüphane ve arşiv binaları da yapısal sorunlar nedeniyle afetler karşısında hasar görme olasılığına sahiptir. Hem tarihi eser niteliğinde olan bu yapılar, hem de bina bünyesinde bulunan kitaplar, elyazması eserler ile diğer kütüphane ve arşiv malzemesinin korunması amacıyla önceden (proaktif) tedbirler alınmalıdır. Bu tedbirler, pasif koruma ve/veya aktif koruma yöntemini içerebilir. Çalışmada, niteliksel araştırma yöntemi ile IFLA (Uluslararası Kütüphane Dernekleri ve Kuruluşları Federasyonu) ve afet yönetimi ilkeleri doğrultusunda kütüphane ve arşiv personeli ile bina ve kütüphane, arşiv malzemesine etki eden risk faktörlerinin araştırılması amaçlanmıştır. Bu risklerin azaltılmasına yönelik pasif / önleyici koruma yöntemleri de önerilmiştir.

Keywords: Pasif / önleyici koruma, risk analizi, arşiv ve kütüphanelerin korunması, bilgi ve belge yönetimi, iş sağlığı ve güvenliği (İSG), acil durum planlaması.